به گزارش عصراترک، تاریخ معاصر ایران، با مصرف مواد مخدر، چه از نوع سنتی و چه از نوع صنعتی کاملا آشنا است و برای جامعه ایران، مصرف آن از گذشته‌های دور تاکنون جنبه‌های درمانی و آرام بخشی و نشئگی داشته و امروزه نیز برای مواد مخدر صنعتی، جنبه‌های لاغرکنندگی، چاق کنندگی و زیبایی تعریف و لحاظ کرده‌اند.  

هر چند در گذشته‌های دور، مصرف مواد مخدر سنتی در این سرزمین ریشه فرهنگی و اجتماعی داشته، اما طی دهه‌های اخیر با کشف انواع مواد مخدر صنعتی و تولید آن در مکان‌های مخفی که رقیبی برای مواد مخدر سنتی شده است، تعاریف تغییر کرده و از آن به عنوان یک آسیب اجتماعی مهم در بیخ گوش خانواده‌ها یاد می‌شود.  

در گذشته اگر مصرف مواد مخدر سنتی، جنبه درمانی و نشئگی و آرام بخشی داشت اما امروزه با تولید مواد مخدر صنعتی و شیوع آن، جنبه‌ای جز وابستگی شدید مغز و جسم به مصرف این مواد و بازارسازی برای مافیای سوداگران نداشته است.  

سؤال مهمی که باید مطرح شود، این است که چرا عده‌ای مصرف مواد مخدر را انتخاب کرده و همچنان عده‌ای آن را انتخاب می‌کنند؟  

جواب به این سوال به زیر و رو کردن لایه‌های مختلف روان شناختی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی جوامع دارد که کاسبان این صنعت ثروت ساز همواره با بهره گیری از این عوامل همچنین با سوار شدن بر ناآگاهی مردم از پیامدهای وابستگی به مصرف مواد مخدر به ویژه از نوع صنعتی برای جیب خود کیسه دوخته‌اند.  

نکته قابل‌تأمل این است که تاکنون واکنش و رفتار جامعه و مسئولان اجرایی نسبت به این آسیب اجتماعی بحران‌ساز و خانمان‌برانداز چه بوده و چه هست!  

هر چند که در این سرزمین طی دهه‌های گذشته، رسانه صدا و سیما، روزنامه‌ها و وب سایت‌ها و همچنین فضای مجازی با تولیدات تصویری، شنیداری و نوشتاری خود پیامدهای خسارت بار ابتلا و وابستگی به
این بلای خانمان سوز را از زبان کارشناسان مختلف به جامعه و مسئولان اجرایی گوش زد کرده‌اند اما آنچه که در طول زمان شاهد آن بوده‌ایم، واردات انواع مواد مخدر صنعتی به کشور و شیوع ابتلا به آن بوده است.  

جامعه و مسئولان اجرایی باید این سوال را از خود بپرسند که نسبت به پیشگیری و مبارزه با این آسیب اجتماعی خسارت زا تا به چه حد منطقی، مطالعه شده، کارشناسانه، مسئولانه و متعهدانه عمل کرده‌اند.  

چرا با وجود تقدیم کردن شهدا و جانبازان بسیاری از مجموعه نیروهای مسلح در کشور در راه مبارزه با مواد مخدر و حتی پاشیده شدن بسیاری از خانواده‌ها به علت ابتلا به مصرف مواد مخدر همچنان جامعه خود را از به دام افتادن در تله این صنعت خانمان برانداز، خود را مصون نمی‌بیند و دغدغه مندان مبارزه با مواد مخدر نیز اعلام می‌کنند که شیوع بیشتر مصرف مواد مخدر صنعتی بیخ گوش خانواده‌ها و فرزندان آنها است.  

به صدا درآمدن زنگ خطر ابتلا به مصرف مواد مخدر صنعتی 
در این باره، سردار مطهری زاده، فرمانده انتظامی خراسان شمالی اظهار کرد: در استان وضعیت گرایش به مصرف مواد مخدر از سنتی رو به سوی صنعتی می‌رود.  
مطهری زاده گفت: این گرایش یک زنگ خطر جدی برای خانواده‌ها و فرزندان آنان است.  
وی درباره علل این گرایش بیان کرد: با توجه به اینکه کشور همسایه، اعلام کرده است که کشت و تولید تریاک را محدود کرده و این خبر قیمت تریاک را افزایش داده است، در همین راستا، سوداگران مرگ نیز واردات مواد مخدر صنعتی را بیشتر کرده و با تبلیغات و بسته بندی‌های جدید به دنبال جذب بیشتر نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر صنعتی هستند.  

مبارزه مواد مخدر با ضعف قانون مواجه است 
سرهنگ محمد قدرتی، رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر خراسان شمالی نیز بیان کرد: با توجه به اینکه کشف مواد مخدر صنعتی در سطح کشور افزایش یافته، گویای آن است که افزایش واردات مواد مخدر صنعتی به کشور، افزایش مصرف را به همراه دارد.  
قدرتی با اشاره به خراسان شمالی، گفت: پلیس مبارزه با مواد مخدر استان، هر ساله برنامه مبارزه و جمع‌آوری توزیع‌کنندگان خُرد و کلان مواد مخدر را در استان، اجرایی و محور مواصلاتی را کنترل می‌کند.
وی تصریح کرد: بااین‌وجود، برنامه مقابله و مبارزه و جمع‌آوری توزیع‌کنندگان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر با ضعف قانون نیز مواجه است که نتایج مورد انتظار حاصل نمی‌شود.

لزوم همکاری ادارات در مبارزه با مصرف مواد مخدر 
ابوالحسن نجفی، رییس شورای مبارزه با مواد مخدر خراسان شمالی نیز با یادآوری این مطلب که ادارات ذی ربط به نامه‌های دبیر این شورا در زمینه چگونگی هزینه کرد بودجه‌های مالی و اقدامات پیشگیرانه و مقابله‌ای با شیوع و مصرف مواد مخدر در استان هیچ پاسخ و گزارشی را ارائه نداده‌اند، گفت: مبارزه با مواد مخدر همکاری تمامی دستگاه‌های اجرایی ذی ربط را می‌طلبد.  

علل فردی، مهم‌ترین عامل ابتلا نوجوانان به مصرف مواد مخدر 
سعید آیتی، کارشناس امور اجتماعی در این باره اظهار کرد: مسئله ابتلا به مصرف مواد مخدر، موضوعی چند بُعدی و چند علتی است.  
آیتی افزود: اعتیاد، هم علت و هم معلول است 
وی گفت: علل گرایش به مصرف مواد مخدر متاثر از علل فردی، خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.  
این کارشناس امور اجتماعی عنوان کرد: کنجکاوی، لذت جویی، نشئگی، تفریح و سرگرمی از علل بسیار مهم فردی هستند که نوجوانان و جوانان را به مصرف مواد مخدر جذب می‌کنند.  
وی افزود: البته در این راستا، سوداگران مرگ نیز تبلیغات متنوعی را نسبت به جذب نوجوانان و جوانان همچنین بازاریابی‌های بیشتر بکار گرفته‌اند.  
آیتی تصریح کرد: البته در کنار علل فردی در ابتلا نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر به ویژه مواد مخدر صنعتی، عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز به تداوم مصرف مواد مخدر، کمک و امکان و توان ترک اعتیاد را بسیار کم می‌کنند.  
وی در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر برنامه‌های کنونی در زمینه مبارزه با مواد مخدر، وضعیت مُسکنی دارند، اظهار کرد: به عقیده بنده اجرای برنامه‌های پیشگیری و مقابله‌ای با این آسیب اجتماعی باید پیوست داشته باشد.  
در عین حال، این کارشناس امور اجتماعی یادآور شد: ادارات ذی ربط، آموزش و پرورش و آموزش عالی نیز باید نسبت به اجرای برنامه‌های در دستور کار خود در این زمینه پاسخگو باشند و عمل به آن را یک وظیفه مهم بدانند.  
آیتی تاکید کرد: در عمل، پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر یک اراده ملی می‌خواهد تا نتایج برنامه‌های تدوین شده حاصل شود.  

تربیت اخلاق‌مدارانه فرزندان، سدی در مقابل ابتلا به مصرف مواد مخدر 
مهدی ناصری مقدم، کارشناس پلیس مبارزه با مواد مخدر خراسان شمالی نیز در این باره اظهار کرد: دوره نوجوانی، دوره شکل گیری شخصیت فرد در زمان ورود به جامعه است.  
ناصری مقدم گفت: در این دوره، نوجوان تحت تاثیر تغییرات فیزیکی، روان شناختی و اجتماعی قرار دارد و نوجوان متاثر از این تغییرات، دچار نوسانات عاطفی و هیجانی می‌شود.  
وی تصریح کرد: درصورتیکه نوجوان نتواند این تغییرات درونی خود را به درستی کنترل کند گرفتار آسیب‌های اجتماعی از جمله ابتلا به مصرف مواد مخدر خواهد شد.  
کارشناس پلیس مبارزه با مواد مخدر خراسان شمالی بیان کرد: دوره نوجوانی و جوانی، دوره‌ای است که تمایل نوجوانان و جوانان به کسب تجربه‌های جدید مخاطره آمیز متاثر از حس کنجکاوی بسیار است که اگر به درستی مراقبت نشود بابت آن بهای سنگینی را خواهند پرداخت.  
ناصری مقدم افزود: با توجه به هیجاناتی که در دروه نوجوانی و جوانی بر فرزندان غلبه دارد، خانواده‌ها باید فرزندان خود را به آرامش دعوت کنند و بابت اوقات فراغت آنان برنامه ریزی کنند.  
وی اعلام کرد: آگاهی‌بخشی به عموم جامعه از رویکردهای بسیار مهم پلیس مبارزه با مواد مخدر است که در این زمینه همواره تلاش‌های زیادی انجام می‌شود.
ناصری مقدم افزود: فراجا در این زمینه کلاس‌های آموزشی را برگذار کرده است.  
 

رفتار جامعه در مقابل اعتیاد باید مسئولانه باشد 
رضا زیبایی، کارشناس جرم شناسی و مدرس دانشگاه نیز در این باره بیان کرد: شیوع و مصرف مواد مخدر، پدیده‌ای بحران زا است که چالشی بین المللی و کشوری محسوب می‌شود.  
زیبایی گفت: در گذشته، طی یک دوره‌ای، مصرف مواد مخدر مربوط به یک قشر خاصی بود که به لحاظ مالی ضعیف بودند و مطالعات نیز این مسئله را تایید کرده است.  
وی افزود: با این وجود، در حال حاضر، گستره شیوع بیشتر شده و تغییر کرده و مصرف مواد مخدر دیگر به یک قشر خاص معطوف نمی‌شود بلکه این بحران به یک مسئله اجتماعی تبدیل شده است.  
این کارشناس جرم شناسی تصریح کرد: حتی شیوع آن به واحدهای آموزش و پرورش و آموزش عالی نیز رسیده است.  
وی عنوان کرد: شیوع این آسیب اجتماعی متاثر از روش‌های تبلیغی نوظهور سوداگران مرگ برای کسب منافع و ثروت بیشتر است.  
زیبایی گفت: شگرد تبلیغی مواد مخدر در قالب مصرف داروهای لاغری، افزایش وزن، زیبایی، سرگرمی و درمانی انجام می‌شوند که این نوع تبلیغات جذاب، مخاطبان خود را اینگونه بدست آورده است.  
وی با بیان اینکه آمارها گویای آن است که آمار ابتلا و شیوع مصرف مواد مخدر صنعتی در کشور بیشتر شده و رو به افزایش بوده، افزود: بیشتر مبتلایان به مصرف این مواد نیز نوجوانان و جوانان بوده‌اند که سن ابتلا کاهش یافته است.  
این کارشناس جرم شناسی تصریح کرد: از جمله علل بسیار مهم در شیوع این بحران، شکسته شدن قبح مصرف آن و طبیعی شدن مصرف آن در جامعه است.  
وی افزود: هرچند مطالعات بیانگر این است که اشخاص دارای اختلالات روانی در زمینه ابتلا به مصرف مواد مخدر صنعتی مستعدتر بوده‌اند.  
زیبایی عنوان کرد: فرد-فرد جامعه در برابر این آسیب اجتماعی بحران ساز، مسئول هستند و باید خود را مسئول بدانند و مسئولانه رفتار کنند.  
وی با تصریح بر این مطلب که طرح‌های بسیار خوبی در زمینه پیشگیری و مبارزه با شیوع و مصرف مواد مخدر در کشور تهیه شده‌اند، تاکید کرد: تمامی نهادهای آموزشی، فرهنگی، اقتصادی و پلیس نیز باید به طور جدی برای پیشگیری و مقابله با این مسئله پای کار باشند و تمامی طرح‌های مصوب را به درستی اجرا کنند.  
این کارشناس جرم شناسی با اشاره به اینکه البته برخی از قوانین دارای اشکال هستند و برخی از مصوبات جنبه موازی کاری دارند، افزود: این مسائل باید توسط قوای مقننه، مجریه و قضاییه حل و فصل شوند.  
وی گفت: با این وجود، این موضوع نباید موجب شود که نهادهای اجرایی ذی ربط خود را معطل حل و فصل این مسائل کنند بلکه باید با بهره گیری از زمان، متعهدانه، طرح‌های مصوب را اجرایی کنند.  
زیبایی در خاتمه با تاکید بر اینکه پیشگیری مقدم بر مبارزه و مقابله است، بر لزوم ارائه آموزش‌های هدفمند و آگاهی بخشی اقشار مختلف جامعه نسبت به این آسیب اجتماعی تصریح کرد.  

تهیه و تنظیم گزارش: سمانه قهرمانی 

انتهای خبر/