وحید واسطه، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی در گفت و گو با عصراترک اظهار کرد: در خراسان شمالی سالانه میزان مصرف آب از منابع آبی سطحی و زیرزمینی برای امور شرب، کشاورزی و صنعت حدود 988 میلیون متر مکعب است.

واسطه گفت: 89 درصد از این میزان مصرف ( معادل 873 میلیون متر مکعب) برای بخش کشاورزی، 9 درصد از این میزان مصرف ( معادل 94 میلیون متر مکعب) برای بخش شرب و دو درصد از این میزان مصرف ( معادل 20 میلیون متر مکعب) برای بخش صنعت بهره برداری می شود.

وی در ادامه با بیان اینکه در استان، سالانه 434 میلیون متر مکعب آب از سه هزار و 370 حلقه چاه مجاز، 356 میلیون متر مکعب آب از سه هزار و 66 دهنه چشمه همچنین 86 میلیون متر مکعب آب از 653 رشته قنات برداشت می شود که جزو منابع آبی زیرزمینی هستند، اعلام کرد: بهره برداری آب از آبخوان های استان بیش از میزان تغذیه آبی این آبخوان ها است.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی تصریح کرد: در استان سالانه به طور متوسط 70 میلیون متر مکعب آب بیش از میزان تغدیه آبخوان های زیرزمینی برداشت می شود که این امر دشت های استان را با افت منابع آبی مواجه کرده است.

وی افزود: در حال حاضر چهار آبخوان شامل دشت های شیروان، صفی آباد، جاجرم و اسفراین آبخوان های ممنوعه بحرانی استان هستند.

واسطه بیان کرد: با توجه به وضعیت برداشت آبی که از آبخوان های زیرزمینی استان در جریان است، استان سالانه به طور میانگین 40 سانتی متر از سطح آب های زیرزمینی خود را از دست می دهد که البته در برخی از سال ها میزان سطح افت آب در منابع آبی زیرزمینی استان نیز بیشتر می شود.

وی خشک شدن چاه ها، قنات ها و چشمه ها همچنین شور شدن منابع آبی زیرزمینی و حتی هجوم جبهه آب شور به منابع آبی زیرزمینی شیرین را از جمله پیامدهای منفی افت سطح آب های زیرزمینی استان برشمرد.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی همچنین افزود: افت سطح آب های زیرزمینی حتی موجب می شود که فضای میان دانه های خاک که از آب پر شده اند، این فضاها از وجود آب خالی شوند و فضای میان خاک معلق و به هم فشرده شود و در نهایت زمین دچار فرونشست بشود که فرونشست به صورت ترک، شکاف و فروچاله نمایان می شود.

وی عنوان کرد: تا به کنون در استان فرونشست زمین به صورت ترک و شکاف در زمین های کشاورزی منطقه قاضی واقع در شهرستان مانه و سملقان و در زمینه های منابع طبیعی منطقه سنخواست در شهرستان جاجرم مشاهده شده اند.

واسطه در ادامه با تصریح بر این مطلب که تا به کنون در استان هیچگونه تحقیقاتی در زمینه فرونشست زمین انجام نشده، یادآور شد: مسئولیت انجام مطالعات فرونشست زمین در استان ها بر عهده سازمان زمین شناسی کشور است.

با این وجود، وی خاطرنشان کرد: شرکت آب منطقه ای استان درصدد است به زودی درخواست انجام مطالعات فرونشست زمین در خراسان شمالی را در شورای حفاظت منابع آب استان مطرح کند تا برای این مطالبه، مصوبه اخذ شود.

در عین حال، این مسئول، بر لزوم مدیریت مصرف آب از منابع آبی سطحی و زیرزمینی استان همچنین اجرای تغذیه مصنوعی به آبخوان های استان به عنوان دو راهکار بسیار مهم در پیشگیری و جلوگیری از تهدید فرونشست زمین تاکید کرد و گفت: در همین راستا، تا به کنون به منظور مدیریت منابع آبی استان، سند سازگاری با کم آبی مصوب و اجرای برنامه های این سند در دستور کار دستگاه های اجرایی ذی ربط قرار گرفته است که البته برای دست یابی به اهداف بلند مدت آن راه طولانی را در پیش داریم.

وی اظهار کرد: انسداد چاه های غیر مجاز از جمله مفاد اجرایی این سند راهبردی است که از سال 85 تا به کنون در استان هزار و 851 حلقه چاه غیر مجاز مسدود و پر شده اند.

واسطه افزود: با انسداد این تعداد چاه غیر مجاز 26 میلیون متر مکعب آب صرفه جویی شده است.

وی خاطر نشان کرد: از هزار و 851 حلقه چاه غیر مجاز مسدود شده، انسداد 73 حلقه چاه از آنها در سال 99 انجام شد که انسداد این تعداد چاه غیر مجاز موجب شد تا 623 هزار متر مکعب آب از منابع آبی زیرزمینی استان صرفه جویی شود.

با این وجود، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی اعلام کرد: هنوز باید چهار هزار حلقه چاه غیر مجاز دیگر در استان مسدود و پر شوند که عمق 80 درصد از آنها کمتر از 20 متر است و عمده بهره برداری از این چاه ها برای حفظ باغات بوده است.

واسطه خاطر نشان کرد: در سند سازگاری با کم آبی استان می بایست سالانه 300 حلقه چاه غیر مجاز مسدود و پر شوند.

انتهای پیام/قهرمانی