کاهش چشمگیر تعداد آتش‌سوزی‌ها

  رضا اصیل در گفتگو با خبرنگار ما، با اشاره به فعالیت‌های سال گذشته این یگان در مقابله با آتش‌سوزی‌های جنگل‌ها و مراتع خراسان شمالی، گفت: سال گذشته تمامی عملیات‌های اطفای حریق بدون استثنا با حضور نیروهای یگان حفاظت انجام شده است.

  وی افزود: به‌طورکلی تعداد آتش‌سوزی‌ها نسبت به سال‌های قبل بسیار کاهش یافته و از حدود ۱۰ مورد آتش‌سوزی شدید تنها چند مورد آتش‌سوزی محدود داشته‌ایم.

  فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی، در پاسخ به سئوالی درباره زمان حضور نیروها در محل حریق گفت: باتوجه‌به سخت‌گذر بودن برخی مناطق، نیروهای یگان حفاظت حدود ۱۵ دقیقه پس از اعلام حریق در محل حاضر می‌شوند.

 وی ادامه داد: سال گذشته با استفاده از موتورسواران آموزش‌دیده، زمان رسیدن نیروها به محل آتش‌سوزی از ۲/۵ ساعت به کمتر از ۳۰ دقیقه کاهش یافته است که نقش بسیار مؤثری در مهار سریع آتش‌ها داشته است.

 اصیل خاطرنشان کرد: خوشبختانه در سال گذشته حوادث آسیب جدی برای نیروها نداشتیم و تنها موارد جزئی مانند سوختگی‌های سطحی و آسیب‌های محدود گزارش شده است.

وی همچنین از استفاده مؤثر فضای مجازی برای اطلاع‌رسانی سریع در روستاها و همکاری مردم و گروه‌های محلی خبر داد و گفت: در هر منطقه، کانال‌ها و گروه‌های مجازی شناسایی شده و با همکاری شوراها و معتمدان محلی پیام‌های اطلاع‌رسانی به‌سرعت منتقل می‌شد که این همکاری مردمی در امدادرسانی بسیار مؤثر بود.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی، درباره آموزش و آمادگی نیروها افزود: هر سال آموزش‌های عملی برای تمام نیروها برگزار می‌شود و پس از آموزش‌ها، مانورهای شهرستانی و استانی برای حفظ آمادگی اجرا می‌شود و امسال نیز این برنامه‌ها ادامه دارد و به‌زودی مانور استانی برگزار خواهد شد.

خراسان‌شمالی ۵۳۵ هزار هکتار عرصه طبیعی بحرانی دارد

اصیل عنوان کرد: مناطق بحرانی استان شامل ۵۳۵ هزار هکتار، مناطق نیمه بحرانی یک میلیون و ۱۹۶ هزار و ۲۹۲ هکتار و مناطق ایمن یک میلیون و ۱۵۱ هزار و ۷۳۰ هکتار هستند که بر اساس این تقسیم‌بندی نیروها و تجهیزات به‌صورت هدفمند در سطح استان مستقر و آماده مقابله با آتش‌سوزی‌ها هستند.

  وی همچنین در خصوص اقدامات پیشگیرانه توضیح داد: پالایش نیازمندی‌ها و به‌روزرسانی وسایل اطفای حریق، تهیه و نصب بنر، تراکت و بروشورهای اطلاع‌رسانی، تیغ‌زنی جاده‌های پرخطر، برگزاری جلسات کمیته حفاظت در شهرستان‌ها، همکاری با دهیاران و شوراهای روستایی، تیم‌بندی و ساماندهی بیش از دو هزار و ۹۰۰ نفر از همیاران طبیعت، برگزاری کلاس‌های آموزشی آتشبان و خرید تجهیزات اطفای حریق از جمله اقدامات مهمی است که سالانه انجام می‌دهیم.

  فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی، اشاره کرد: استفاده از پهپادها در شناسایی سریع نقاط حریق، گشت‌های منظم در ساعات پرخطر، تنظیم کشیک‌های حریق در سطح شهرستان‌ها و استان، و استفاده از آب‌پاش‌های پشت تراکتوری در مراتع نقش کلیدی در کنترل آتش‌ها داشته است.

  وی در پایان از همه مردم، کشاورزان، دامداران و گردشگران خواست با رعایت نکات ایمنی و جلوگیری از روشن کردن آتش‌های غیرضروری در جنگل‌ها و مراتع، در حفاظت از منابع طبیعی استان همکاری کنند و در صورت مشاهده هر گونه حریق، سریعاً به شماره‌های ۱۵۰۴ و ۱۳۹ اطلاع دهند.

آتش‌سوزی ۴۶۰ هکتار عرصه طبیعی خراسان‌شمالی 

علی اسدی در گفتگو با خبرنگار ما، با اشاره به وضعیت آتش‌سوزی‌ها در خراسان شمالی گفت: در سال گذشته پنج مورد آتش‌سوزی با مساحتی حدود ۴۶۰ هکتار رخ داده که نسبت به سال‌های قبل کاهش محسوسی داشته است.

 وی افزود: بااین‌حال امسال تاکنون ۶ مورد آتش‌سوزی گزارش شده که بیشتر آنها به‌سرعت با حضور نیروهای منابع طبیعی و دوستداران طبیعت و یگان حفاظت مهار شده‌اند.

 مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی تأکید کرد: آتش‌سوزی‌های امسال نسبت به سال گذشته زودتر شروع شده‌اند و علت اصلی آن خشک‌سالی و پوشش گیاهی فراوان سال قبل است که پس از خشک شدن شرایط مستعدی برای حریق ایجاد کرده است.

 وی ادامه داد: بیشترین میزان حریق‌ها در مراتع بوده و تنها دو مورد در جنگل‌ها اتفاق افتاده که شدت آنها کمتر از مراتع بوده است همچنین رطوبت پایین و هوای خشک از دیگر عوامل افزایش خطر آتش‌سوزی در استان اعلام شده است.

منشأ انسانی تمامی آتش‌سوزی‌های سال گذشته

اسدی درباره منشأ آتش‌سوزی‌ها توضیح داد: تمامی آتش‌سوزی‌های سال گذشته منشأ انسانی داشته‌اند و اغلب ناشی از سهل‌انگاری‌هایی مانند پرتاب شیشه یا روشن گذاشتن آتش در طبیعت بوده است.

 وی گفت: تنها تعداد کمی از آتش‌سوزی‌ها به‌صورت عمدی رخ‌داده و برای آنها پرونده قضایی تشکیل شده است.

 مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی درباره آمادگی نیروهای منابع طبیعی اظهار داشت: نیروهای یگان حفاظت آموزش‌های لازم اطفای حریق را دیده‌اند و هر سال دوره‌های آموزشی پیش از فصل حریق برگزار می‌شود همچنین همیاران مردمی نیز از طریق همین آموزش‌ها توانمند شده‌اند تا در مواقع بحران بتوانند همکاری مؤثری داشته باشند.

 وی از همکاری و همراهی نهادهای مختلف در مقابله با آتش‌سوزی‌ها قدردانی کرد و افزود: سازمان‌هایی مانند محیط‌زیست، هلال‌احمر، نیروهای مسلح و انتظامی به همراه دهیاران و مردم محلی نقش مهمی در مهار آتش داشته‌اند. برای دهیاران مناطق بحرانی تجهیزات و آموزش‌های لازم فراهم شده تا بتوانند به‌سرعت در مواقع ضروری اقدام کنند.

 اسدی در پایان بر اهمیت آموزش مردم برای پیشگیری از آتش‌سوزی تأکید کرد و گفت: توسعه آموزش‌های پیشگیرانه از طریق رسانه‌های جمعی و فضای مجازی ضروری است تا افراد بتوانند قبل از رسیدن نیروهای امدادی کنترل اولیه حریق را انجام دهند.

وی خاطرنشان کرد: فرهنگ‌سازی و پرهیز از رفتارهای نادرست انسانی بهترین راهکار مقابله با آتش‌سوزی‌ها محسوب می‌شود.

۵۳ مورد حریق در یک سال گذشته ثبت شد

 علی گودرزی در گفتگو با خبرنگار ما، گفت: در سال گذشته ۵۳ فقره آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی و محیط‌زیست خراسان شمالی رخ‌داده که در مجموع ۴۰۶ هکتار را دربرگرفته است.

 وی افزود: در سال ۱۴۰۴ نیز تاکنون (بدون احتساب جنگل‌ها)، چهار هکتار از اراضی استان دچار حریق شده‌اند.

 سرپرست اداره کل مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی، درباره هماهنگی میان نهادهای مسئول در مواجهه با آتش‌سوزی‌ها گفت: در هر حادثه‌ای، آموزش، اطلاع‌رسانی، و نقش جوامع محلی و نیروهای تخصصی بسیار اثرگذار است.

 وی ادامه داد: در حادثه اخیر پارک ملی گلستان، پیش از ورود نهادهای رسمی، مردم منطقه و دوستداران محیط‌زیست وارد عمل شدند و با اقدامات به‌موقع از گسترش حریق جلوگیری کردند.

 گودرزی با اشاره به نبود زمان استاندارد برای رسیدن نیروهای امدادی اظهار داشت: نمی‌توان زمان مشخصی برای رسیدن نیروها تعیین کرد، چرا که شرایط جوی، توپوگرافی و مسافت همگی بر سرعت عملیات تأثیرگذارند. در برخی مناطق مانند حواشی بجنورد، نیروها طی نیم ساعت به محل می‌رسند، اما تغییر شرایط آب‌وهوایی می‌تواند این زمان را افزایش دهد.

 وی همچنین از ناکافی بودن بودجه مقابله با آتش‌سوزی‌ها خبر داد و گفت: در سال گذشته ۳۰ میلیارد تومان اعتبار در سطح استان برای مقابله با بحران تخصیص یافته که باتوجه‌به نیازهای موجود، رقم کمی است.

نبود تجهیزات هوایی اطفای حریق در خراسان شمالی

 او تأکید کرد: در حال حاضر استان خراسان شمالی فاقد تجهیزات هوایی مانند بالگرد و پهپاد اطفای حریق است. بااین‌حال در مواقع اضطراری، امکان هماهنگی برای تأمین این تجهیزات از سطح کشور وجود دارد. در حادثه اخیر جنگل گلستان، یک هواپیما و یک بالگرد با مجموع هفت سورتی پرواز برای اطفا اعزام شدند.

 به گفته گودرزی: پس از هر حادثه، تیم‌های ارزیابی از دستگاه‌های بالادستی و محلی برای بررسی نقاط ضعف و پیشگیری از تکرار مشکلات تشکیل می‌شوند.

 وی افزود: در مورد حادثه اخیر پارک ملی گلستان که حوزه مدیریتی آن در استان گلستان و حوزه سرزمینی‌اش در خراسان شمالی است، تیم‌های ارزیابی از هر دو استان مشارکت دارند.

 در پایان، گودرزی از برنامه‌های مدیریت بحران برای کاهش آتش‌سوزی‌ها در سال جاری خبر داد و گفت: فرهنگ‌سازی عمومی، آموزش جوامع محلی و بهره‌گیری از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد، گروه‌های مردمی، و دستگاه‌های مرتبط از جمله اولویت‌های امسال است. اطلاع‌رسانی صحیح به مردم می‌تواند در پیشگیری و مقابله مؤثر بسیار راهگشا باشد.

۱۴۵۵ مورد آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌های استان

 روح‌الله لایق در گفتگو با خبرنگار ما، با اعلام افزایش آتش‌سوزی‌ها در سال جاری گفت: متأسفانه آتش‌سوزی‌ها امسال خیلی زودتر از سال‌های گذشته شروع شده‌اند.

 وی افزود: بر اساس آمار موجود، از سال ۱۳۹۸ تا کنون یک هزار و ۴۵۵ مورد آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌های استان رخ داده است. فقط در سه ماه اول امسال دو مورد آتش‌سوزی در منطقه حفاظت‌شده ساریگل به ثبت رسیده است.

معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل محیط‌زیست خراسان شمالی درباره دلایل وقوع آتش‌سوزی‌ها تأکید کرد: تقریباً تمام آتش‌سوزی‌ها ناشی از عوامل انسانی است؛ مانند بی‌احتیاطی گردشگران، دامداران یا عوامل محیطی دیگر مانند گرما و خشکسالی که باعث تشدید شرایط می‌شود.

 وی با اشاره به تمرکز بیشتر آتش‌سوزی‌ها در نواحی مرتعی و کوهستانی استان افزود: مناطق مرکزی و جنوب استان آسیب‌پذیری کمتری دارند، اما مناطق نزدیک به گلستان با پوشش گیاهی متراکم‌تر و حضور گردشگران و دامداران، بیشترین آسیب را دیده‌اند.

نبود سامانه هشداردهی آتش‌سوزی در استان 

او درباره امکانات مقابله با آتش‌سوزی گفت: متأسفانه سامانه هشداردهی در مناطق استان وجود ندارد و به دلیل کمبود اعتبارات هنوز استقرار چنین سامانه‌هایی میسر نشده است. بااین‌حال، تیم‌های واکنش سریع با نیروهای محلی هر سال ساماندهی می‌شوند و تجهیزات اطفای حریق به‌مرور تأمین می‌گردد.

 لایق درباره بودجه اختصاص‌یافته، افزود: سال گذشته حدود چهار میلیارد تومان از منابع ملی برای اطفای حریق دریافت کردیم، اما تخصیص اعتبارات سال جاری هنوز کامل نشده است.

 وی ادامه داد: یکی از نیازهای اصلی ما ساخت مرکز اطفای حریق در پارک ملی گلستان است که عملیات آن به‌زودی شروع خواهد شد.

 او همچنین درباره نقش آموزش و مشارکت جوامع محلی گفت: برگزاری کلاس‌های آموزشی برای محیط‌بان‌ها و دانش‌آموزان، و مانورهای منظم اطفای حریق با مشارکت مردم محلی، نقش مؤثری در کنترل آتش‌سوزی‌ها داشته است. حضور مردم در عملیات اطفا نشان از تأثیرگذاری این آموزش‌ها دارد.

معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل محیط‌زیست خراسان شمالی، درباره خسارت‌های آتش‌سوزی‌ها به تنوع زیستی توضیح داد: پوشش گیاهی و زیستگاه‌های جانوری آسیب دیده‌اند و با استفاده از پلات‌گذاری و ارزیابی‌های میدانی، وسعت و شدت خسارات مشخص می‌شود.

 لایق در پایان تأکید کرد: باوجود تلاش‌ها، هنوز چالش‌های زیادی وجود دارد که بدون تخصیص بودجه کافی و افزایش آموزش و تجهیزات، مقابله مؤثر با آتش‌سوزی‌ها دشوار خواهد بود.

 نتیجه‌گیری: باوجود کاهش نسبی تعداد آتش‌سوزی‌ها در خراسان شمالی، استمرار حریق‌ها، شروع زودهنگام آن‌ها در سال جاری و کمبود تجهیزات تخصصی، نشان می‌دهد که استان همچنان در معرض خطر جدی قرار دارد. هرچند اقدامات مؤثری مانند استفاده از نیروهای آموزش‌دیده، مشارکت جوامع محلی و اطلاع‌رسانی سریع اجرا شده، اما استمرار این موفقیت‌ها نیازمند تقویت زیرساخت‌ها، تأمین اعتبارات پایدار و گسترش آموزش‌های مردمی است. مقابله مؤثر با بحران آتش‌سوزی زمانی ممکن خواهد بود که مدیریت متمرکز، مشارکت اجتماعی و پیشگیری فرهنگی در کنار هم عمل کنند.