کاهش تولید عسل فشار اقتصادی بر زنبورداران را افزایش داد

 یک زنبوردار خراسان شمالی، با اشاره به تأثیر خشکسالی بر زنبورداری گفت: کاهش بارش‌ها و منابع طبیعی شهد و گرده، موجب ضعف کلونی‌ها شده و زنبورها را در برابر بیماری‌ها آسیب‌پذیر کرده است.

 عابد وحیدی افزود: حتی تغذیه مصنوعی با شربت یا آب قند نیز در شرایط کنونی چندان مؤثر نبوده و تنها راهکارهای محدود و موقتی هستند.

وحیدی تأکید کرد: کاهش تولید عسل تبعات اقتصادی جدی برای زنبورداران دارد.

 وی توضیح داد: بسیاری از زنبورداران با کاهش درآمد مواجه شده‌اند و برخی مجبور به فروش کندوهای خود یا تغییر شغل شده‌اند.

 کاهش تعداد زنبورداران در سال‌های اخیر

 به گفته این زنبوردار در دو تا سه سال اخیر نه‌تنها زنبوردار جدیدی وارد این حرفه نشده، بلکه تعداد فعالان نیز کاهش‌یافته است.

 وی همچنین درباره بازار عسل بیان کرد: کاهش تولید با افزایش قابل‌توجه قیمت همراه نبوده و عسل‌های طبیعی با نرخ مناسب عرضه نمی‌شوند. از سوی دیگر، تولید عسل‌های صنعتی و تقلبی در کارگاه‌ها، جایگاه محصول طبیعی را تضعیف کرده و درآمد زنبورداران را کاهش داده است.

 وحیدی افزود: استفاده از روش‌هایی مانند کوچ‌دادن زنبورها به مزارع، تولید ژل رویال، گرده یا زهر زنبور تنها تا حدی می‌تواند خسارات خشکسالی را کاهش دهد و برای همه زنبورداران قابل‌دسترسی نیست.

 به گفته این زنبوردار،  نبود مراکز تخصصی برای تشخیص و درمان بیماری‌ها، مشکلات زنبورداران را بیشتر کرده است.

 بی‌توجهی دولت به حمایت از زنبورداران در خشکسالی

 وی درباره حمایت‌های دولتی گفت: تاکنون بیمه، تسهیلات ارزان‌قیمت یا کمک ویژه‌ای برای جبران خشکسالی به زنبورداران ارائه نشده است.

  این زنبوردار اضافه کرد: وام‌های اشتغال‌زایی بدون توجه به ظرفیت مراتع، موجب افزایش تعداد زنبورداران و فشار بیشتر بر منابع طبیعی شده است.

 وی در پایان خواستار حمایت دولت از زنبورداران موجود، ایجاد بیمه ویژه این شغل و جلوگیری از صدور مجوزهای جدید در شرایط کمبود منابع طبیعی شد.

  وحیدی تأکید کرد: تنها با این اقدامات، زنبورداری در خراسان شمالی می‌تواند پایدار بماند و تولید عسل آسیب کمتری ببیند.

 خشکسالی جمعیت کندوهای خراسان شمالی را تهدید کرد

 معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی، با اشاره به تأثیر خشکسالی‌های اخیر بر زنبورداری خراسان شمالی، گفت: کاهش منابع غذایی، تنش‌های حرارتی و ریزگردها باعث کاهش جمعیت کندوها و افزایش مشکلات مدیریتی شده است.

 مهدی شکاری افزود: اگرچه زنبورداران توانسته‌اند وضعیت را تا حدودی مدیریت کنند، اما پیش‌بینی‌ها از کاهش تولید و افزایش بیماری‌ها در برخی مناطق حکایت دارد.

 کاهش چشمگیر تولید عسل و تعداد کندوها در سال‌های اخیر

 وی اظهار داشت: بر اساس آمار، تولید عسل در سال ۱۴۰۲ با ۲ هزار و ۱۹۷ تُن، کاهش ۴۱/۶ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ و کاهش تعداد کندوها تا ۲۳ درصد را تجربه کرد. در سال ۱۴۰۳ با بهبود بارش‌ها، تولید عسل به ۲ هزار و ۳۶۴ تُن رسید، اما شیوع بیماری ناشناخته لارو میری باعث کاهش ۱۷/۷ درصدی تعداد کندوها به ۱۸۲ هزار و ۸۴۷ شد.

 شکاری تأکید کرد: افزایش تولید عسل در این سال ناشی از مدیریت صحیح زنبورستان‌ها، اصلاح نژاد زنبورها و دسترسی به منابع شهد و گرده مناسب بوده است.

 وی درباره کاهش منابع غذایی و مشکلات مدیریتی افزود: کاهش شهد و گرده، کاهش تخم‌ریزی ملکه، افزایش غارتگری و شیوع بیماری‌ها از جمله چالش‌هایی است که زنبورداران با آن مواجه هستند. گرد و غبار و ریزگردها نیز بر کیفیت شهد و گرده اثر گذاشته و سلامت کندوها را تهدید می‌کند.

 پرداخت ۳۵ میلیارد ریال تسهیلات ارزان‌قیمت به زنبورداران

 معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی، درباره حمایت‌های دولتی اعلام کرد: کلاس‌ها و برنامه‌های آموزشی برای ارتقای دانش زنبورداران برگزار شده و نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های استانی و ملی اجرا شده است. همچنین در سال ۱۴۰۳ بیش از ۳۵ میلیارد ریال تسهیلات ارزان‌قیمت از طریق خوشه زنبورداری و بانک‌های عامل به متقاضیان پرداخت شد.

 وی افزود: تفاهم‌نامه‌هایی با اداره کل منابع طبیعی برای کاشت نهال‌های بادامک و زرشک در اراضی ملی امضا شده تا منابع شهدزا تقویت شود و زنبورداران بتوانند به تولید عسل باکیفیت ادامه دهند. این اقدامات همچنین به حفظ پوشش گیاهی، جلوگیری از فرسایش خاک و بهبود اشتغال روستایی کمک می‌کند.

 شکاری همچنین از اجرای طرح پایش بیماری در زنبورستان‌های استان خبر داد و گفت: با همکاری دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران و زنبورداران، سلامت کندوها پایش می‌شود و در صورت لزوم اقدامات پیشگیرانه و درمانی انجام می‌شود.

 بیمه کلونی‌ها، راهکار جبران خسارات زنبورداران

 وی اضافه کرد: صندوق بیمه محصولات کشاورزی نیز امکان بیمه کلونی‌ها را فراهم کرده تا بخشی از خسارات جبران شود.

 معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی، درباره راهکارهای کاهش خسارت خشکسالی توضیح داد: اجرای برنامه کوچ کندوها، استفاده از تجهیزات مدرن، افزایش دانش فنی، تغذیه مکمل در زمان کمبود شهد، کنترل بیماری‌ها و رعایت تقویم زنبورداری از جمله اقدامات مؤثر برای کاهش تلفات و افزایش بهره‌وری است.

 شکاری درباره چشم‌انداز آینده صنعت زنبورداری گفت: کاهش بارندگی، افزایش دما و ریزگردها تهدیدی جدی برای تولید عسل، درآمد زنبورداران و اقتصاد روستایی هستند. این موضوع ممکن است موجب کاهش عرضه عسل طبیعی، افزایش عرضه محصولات تقلبی و حتی نیاز به واردات بیشتر شود.

 حفظ منابع طبیعی و حمایت از زنبورداران، کلید پایداری تولید عسل

 وی همچنین بر همکاری جهاد کشاورزی با سایر نهادها تأکید کرد و گفت: حفظ پوشش گیاهی، کشت گیاهان بومی و شهدزا، جلوگیری از تغییر کاربری مراتع، پایش بیماری‌ها و آموزش زنبورداران با همکاری منابع طبیعی، محیط‌زیست، دامپزشکی و اتحادیه‌ها، از برنامه‌های اصلی برای توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست است.

 معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی، در پایان افزود: صنعت زنبورداری به‌شدت به منابع طبیعی و آب وابسته است و حفظ این منابع، آموزش و حمایت مالی و بیمه‌ای زنبورداران، از مهم‌ترین گام‌ها برای پایداری تولید عسل در خراسان شمالی است.

 نتیجه‌گیری: کاهش تولید عسل در خراسان شمالی، ناشی از خشکسالی، کاهش منابع طبیعی و چالش‌های مدیریتی، پیامدهای اقتصادی و زیست‌محیطی قابل‌توجهی برای زنبورداران و جامعه محلی به همراه داشته است؛ بنابراین، حفظ منابع طبیعی، افزایش پوشش گیاهی شهدزا، توسعه آموزش‌های تخصصی و ارائه حمایت‌های مالی و بیمه‌ای، از مهم‌ترین اقدامات لازم برای پایداری صنعت زنبورداری و تضمین تولید عسل باکیفیت در استان به شمار می‌رود.

 تهیه و تنظیم گزارش: عبدالله یزدانی

 انتهای خبر/