نقش ۵۱ اقامتگاه بوم‌گردی در جذب گردشگر طبیعت

علی مستوفیان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصراترک» گفت: استان خراسان شمالی با دارا بودن طبیعت بِکر، مناطق حفاظت‌شده و تنوع زیستی بالا، ظرفیت قابل توجهی در حوزه گردشگری طبیعت‌محور دارد و توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی در سیاست‌های گردشگری این استان در نظر گرفته شده است.

وی افزود: در این راستا، شناسایی ظرفیت‌های اکوتوریسمی، برند‌سازی، توسعه زیرساخت‌های پایدار، بازاریابی ملی و بین‌المللی، ظرفیت‌سازی جوامع محلی و ایجاد شبکه‌های پشتیبانی نهادی و دولتی در دستور کار قرار گرفته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی تاکید کرد: در حال حاضر، ۵۱ اقامتگاه بوم‌گردی در استان فعال هستند که نقش مؤثری در جذب گردشگران علاقه‌مند به طبیعت و همچنین حفظ محیط زیست در مناطق محلی ایفا می‌کنند.

وی تصریح کرد: این اقامتگاه‌ها با به‌کارگیری اصول معماری بومی و بهره‌گیری از مشارکت جوامع محلی، علاوه بر ایجاد اشتغال، موجب کاهش فشار بر منابع طبیعی شده‌اند.

اقدامات متنوع برای توسعه اکوتوریسم پایدار

مستوفیان همچنین اضافه کرد: برنامه‌هایی نیز برای توسعه مناطق جدید اکوتوریسمی در استان طراحی شده است که شامل معرفی جاذبه‌های طبیعی مستعد، تهیه بسته‌های سرمایه‌گذاری ویژه و فرهنگ‌سازی برای حفظ این منابع ارزشمند می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: همچنین در قالب برنامه‌های آموزشی، نشست‌هایی برای راهنمایان و متولیان تورهای گردشگری برگزار شده تا رعایت الزامات زیست‌محیطی در اجرای پروژه‌ها و تأسیسات گردشگری مورد توجه قرار گیرد.

وی با این عنوان که از جمله اقدامات اجرایی در این حوزه می‌توان به آموزش جوامع محلی برای میزبانی مسئولانه، راه‌اندازی اقامتگاه‌های بوم‌گردی جدید، برگزاری کمپین «سفر مسئولانه»، جشنواره‌های بومی با محوریت طبیعت، تورهای آموزشی طبیعت‌گردی ویژه دانش‌آموزان و حمایت از کسب‌وکارهای گردشگری همسو با محیط زیست اشاره کرد، گفت: همچنین اعطای نشان برند سبز گردشگری به فعالان حوزه پایدار نیز در دستور کار قرار دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی اظهار داشت: در حال حاضر، همکاری بین‌المللی مشخصی در زمینه اکوتوریسم در استان صورت نگرفته، اما تلاش‌ها برای جذب حمایت‌های فنی و تجربیات موفق جهانی همچنان ادامه دارد.

وی در پایان گفت: با اجرای این اقدامات، خراسان شمالی در مسیر تبدیل شدن به یکی از مقاصد اصلی اکوتوریسم کشور گام برمی‌دارد؛ مسیری که علاوه بر توسعه پایدار اقتصادی، به حفظ منابع طبیعی و زیست‌محیطی استان نیز کمک خواهد کرد.

مدیریت هدفمند گردشگری در مناطق حفاظت‌شده

رضا شکاریان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک» گفت: فعالان محیط زیست خراسان شمالی با هدف صیانت از منابع طبیعی و کاهش اثرات منفی گردشگری، برنامه‌ریزی دقیقی در مناطق تحت مدیریت خود، به‌ویژه مناطق چهارگانه حفاظت‌شده، اجرا کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه در این راستا، زون‌بندی گردشگری در قالب «گردشگری متمرکز» و «گردشگری گسترده» در هر منطقه تعریف شده است، افزود: بخشی از این اقدامات به مرحله اجرا رسیده و بخشی دیگر در حال پیگیری است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی تاکید کرد: از جمله اقدامات انجام‌شده، می‌توان به برگزاری دوره‌های آموزشی برای راهنمایان تور و فعالان بوم‌گردی با محورهای حفاظت از منابع طبیعی، شناخت گونه‌های جانوری و رفتار مسئولانه در طبیعت اشاره کرد.

توسعه زیرساخت‌های پایدار گردشگری با تمرکز بر بوم‌گردی 

وی خاطر نشان کرد: همچنین توسعه زیرساخت‌های پایدار نظیر اقامتگاه‌های بوم‌گردی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند پنل‌های خورشیدی و نصب سیستم‌های تصفیه فاضلاب در دستور کار قرار دارد.

شکاریان تصریح کرد: همکاری با اداره‌کل میراث فرهنگی، سازمان‌های مردم‌نهاد محیط زیستی، استانداری و جوامع محلی نیز به‌منظور افزایش آگاهی گردشگران از طریق انتشار بروشورهای آموزشی و اطلاع‌رسانی گسترده انجام شده است.

وی اضافه کرد: همچنین حمایت از معیشت پایدار جوامع محلی برای کاهش وابستگی به منابع طبیعی، از دیگر محورهای اجرایی محسوب می‌شود.

پروژه‌های اکوتوریسم گذشته و آثار زیست‌محیطی منفی

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی بیان کرد: در بررسی وضعیت گذشته، برخی پروژه‌های اکوتوریسم در شمال استان بدون ارزیابی‌های دقیق زیست‌محیطی اجرا شده بودند که موجب تخریب پوشش گیاهی، ساخت‌وسازهای غیراصولی و آلودگی منابع آبی شده بود.

وی بیان اینکه این روند منجر به بر هم خوردن تعادل زیست‌بوم و آسیب به حیات وحش شده است، گفت: برای مدیریت این مشکلات، اقداماتی از جمله اعمال محدودیت تردد در فصل زادآوری حیوانات، تدوین برنامه‌های نظام‌مند برای گردشگری متمرکز و نظارت مستمر با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد، دهیاری‌ها و نیروهای انتظامی اجرا شده است.

شکاریان یادآور شد: نظارت بر فعالیت‌های گردشگری در مناطق طبیعی استان نیز به‌صورت سازمان‌یافته و تحت مدیریت نهادهای مسئول نظیر محیط زیست و میراث فرهنگی انجام می‌شود.

وی با این عنوان که برای پایش تخلفات زیست‌محیطی، از گشت‌های مردمی، تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های محلی بهره‌برداری می‌شود، افزود: همچنین جلسات آموزشی برای فرمانداران، دهیاران و فعالان گردشگری برگزار شده و هماهنگی‌هایی با دادگستری و نیروهای نظامی برای برخورد قانونی با متخلفان صورت گرفته است.

وی در پایان گفت: این مجموعه اقدامات، در راستای توسعه گردشگری پایدار و حفظ تعادل اکولوژیکی مناطق طبیعی استان انجام می‌شود.

پروژه‌های زیرساختی جدید در راستای گردشگری پایدار 

مجید شادکام در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصراترک» با اشاره به پروژه‌های زیرساختی در حال اجرا برای حمایت از گردشگری پایدار گفت: یکی از پروژه‌های در دست اقدام، پروژه ساخت شهربازی مدرن و مجهز در مجموعه پارک شهروند است.

وی افزود: در حال حاضر با چند سرمایه‌گذار برای اجرای این پروژه مذاکره شده و قرار است شهربازی جدید در محل شهربازی قدیم پارک شهروند ایجاد شود.

معاون خدمات شهری شهرداری بجنورد با بیان اینکه پروژه شهربازی به صورت مشارکتی انجام خواهد شد، تاکید کرد: مذاکره با دو سرمایه‌گذار به طور جدی در حال انجام است و به احتمال زیاد تا یک ماه آینده سرمایه‌گذار نهایی مشخص می‌شود تا پروژه به مرحله اجرا برسد.

وی اضافه کرد: این پروژه به عنوان یکی از پروژه‌های زیرساختی، می‌تواند در توسعه گردشگری منطقه تأثیرگذار باشد، به‌ویژه با توجه به موقعیت مناسب پارک شهروند که در مسیر مشهد قرار دارد.

شادکام در خصوص دیگر پروژه‌های گردشگری گفت: علاوه بر پارک شهروند، مذاکراتی نیز برای توسعه پارک باباامان در دست اجرا است. 

به گفته معاون خدمات شهری شهرداری بجنورد: سرمایه‌گذاران به این منطقه نیز توجه کرده‌اند و پیشنهادات مختلفی در دست بررسی است.

وی با اشاره به اینکه در مناطق طبیعی شهر، شهرداری مسئولیت‌هایی دارد، افزود: این مسئولیت ها به‌ویژه در پارک‌های باباامان و بش قارداش که از منابع طبیعی تحت نظارت شهرداری محسوب می‌شوند، می باشد.

 او در ادامه با اشاره به امکانات اقامتی موجود در این مناطق گفت: در منطقه باباامان یک مجموعه اقامتی وجود دارد که به گردشگران خدمات ارائه می‌دهد و همچنین، این مجموعه پارکینگ و سرویس بهداشتی مناسب برای مسافران فراهم کرده است.

رعایت اصول محیط‌زیستی در پروژه‌های زیرساختی شهرداری

شادکام در خصوص تأثیرات محیط‌زیستی پروژه‌های زیرساختی نیز اظهار داشت: شهرداری همواره در تلاش است تا همزمان با توسعه زیرساخت‌ها، اصول محیط‌زیستی را رعایت کند.

معاون خدمات شهری شهرداری بجنورد یکی از چالش‌های موجود در این زمینه را دفنگاه باباموسی عنوان کرد که پس از سال‌ها اکنون با پوشش خاک کامل، عملیات دفن زباله در آن انجام می‌شود و افزود: با توجه به تدابیر شهرداری و اهمیت به مسائل زیست‌محیطی، این مشکل حل شده است.

وی در پایان از گازرسانی به پارک باباامان خبر داد و گفت: حدود ۷۰ درصد از پروژه گازرسانی به این منطقه تکمیل شده و انتظار می‌رود تا دو ماه آینده، کل منطقه از نعمت گاز برخوردار شود.

شادکام خاطرنشان کرد: این اقدام به ویژه برای جذب سرمایه‌گذاران در این منطقه و توسعه گردشگری آن بسیار مؤثر خواهد بود.

نتیجه گیری: اقدامات انجام‌شده در خراسان شمالی نشان‌دهنده تلاش‌های مؤثر در راستای توسعه گردشگری پایدار است. با اجرای طرح‌های مختلف مانند زون‌بندی گردشگری، توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی و آموزش جوامع محلی، استان به سمت حفظ منابع طبیعی و کاهش اثرات منفی گردشگری پیش می‌رود. این اقدامات می‌تواند به خراسان شمالی در تبدیل شدن به مقصدی برتر در زمینه اکوتوریسم کمک کند.

تهیه و تظیم گزارش: عبدالله یزدانی