
عصر اترک بررسی کرد؛
خبرنگار، روایتگر حقیقت در پیچ و خم جامعه
خبرنگاران، این روایتگران بیادعا و چشمهای بیدار جامعه، در میان پیچ و خمهای روزمره زندگی و چالشهای رسانهای، نقش مهمی در انعکاس واقعیتها و آگاهیبخشی به مردم ایفا میکنند.
به گزارش گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، روز خبرنگار در ایران مصادف با ۱۷ مرداد هر سال است که این روز به یادبود شهادت محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) در سال ۱۳۷۷ در مزار شریف، گرامی داشته میشود.
در این روز مراسم و برنامههای مختلفی بهمنظور تجلیل از خبرنگاران و فعالان عرصه خبر برگزار میشود و در واقع فرصتی برای قدردانی از زحمات خبرنگارانی است که با وجود سختیها و چالشها، در جهت اطلاعرسانی و آگاهیبخشی به جامعه تلاش میکنند، همچنین، این روز بر اهمیت آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات صحیح و بهموقع تأکید دارد.
شغل خبرنگاری یکی از مشاغلی است که علاوه بر شور و هیجانی که دارد سختیها و مشقتهایی را هم دارد، اما خبرنگاران در عین حال که اخبار مهم روز را به مردم اطلاعرسانی میکنند قشر مظلومی واقع میشوند؛ زیرا آنچنان که شایسته است به این شغل توجه نمیشود.
صدای مردم بودن، بزرگترین افتخار من است
خبرنگار با سابقه صداوسیما و مدیرمسئول پایگاه خبری اندیشه شیروان، با بیش از دو دهه حضور فعال در عرصه رسانه، در گفتگو با خبرنگار «عصر اترک» از تجربههای شخصی، چالشها و تأثیرات اجتماعی حرفه خبرنگاری سخن گفت و افزود: فعالیت رسانهایام را از سال ۱۳۸۰ با خبرگزاری دانشآموزی پانا آغاز کردم و اکنون ۲۴ سال از فعالیت من در این عرصه میگذرد.
جواد حشمتی در ابتدای سخنانش با نگاهی عمیق به فلسفه ورودش به این عرصه گفت: خبرنگاری برای من هیچگاه تنها یک شغل نبوده و نخواهد بود، بلکه این مسیر برای من یک مأموریت اجتماعی است و از همان روزهای نخست فعالیت در خبرگزاری پانا که در فضای مدرسه و بین دانشآموزان شکل گرفت، درک کردم که خبرنگار یعنی کسی که روایتگر واقعیتهاست، صدای مردم است، دیدهبان مسئولان و مدافع حقیقت در بزنگاهها است.
وی با اشاره به اینکه عشق به مردم، انگیزه اصلی ورود من به این حرفه بود، گفت: این احساس در من وجود داشت که رسانه میتواند ابزار نجاتبخش برای جامعه باشد، به طوری که اگر رسانهای درست استفاده شود، میتواند چراغی برای مسیر تاریک تصمیمگیریها و چالشی برای سکوتهای پرابهام باشد.
این خبرنگار شیروانی در ادامه درباره موانع و چالشهایی که در طول بیش از ۲۰ سال فعالیت رسانهای با آن روبهرو بوده، گفت: خبرنگاری کار سادهای نیست، بهخصوص در مناطقی که گاه نگاه درستی به رسالت خبرنگار وجود ندارد، زیرا با فشارهای مستقیم و غیرمستقیم، با بیتوجهی بعضی مسئولان به اهمیت رسانه، با محدودیت در دسترسی آزاد به اطلاعات و حتی با کمبود حمایت قانونی از حقوق خبرنگاران مواجه بودهام.
وی با اشاره به اینکه گاهی انتشار یک گزارش مستند، بهجای بازخورد مثبت و اصلاح، با واکنشهای عصبی و محدودکننده همراه شده است، گفت: این در حالی است که با تمام این سختیها قویتر و آگاهتر شدم و راهم را با باور و تعهد ادامه دادم.
حشمتی صداقت در کار رسانهای را تنها سرمایه ماندگار این حرفه خواند و گفت: برای من، هیچ دستاوردی بزرگتر از اعتماد مردم نیست، اینکه مخاطب بداند گزارشی که کار میشود، صدای خاموش او شنیده میشود، یعنی موفق شدهای.
خبرنگار، چشم بیدار جامعه است
این فعال رسانهای با اشاره به نقش خبرنگار در شرایط کنونی جامعه گفت: در دنیای پرهیاهوی اطلاعات، خبرنگار نقش مهمتری از همیشه دارد، او باید آگاه باشد، بیطرف بماند و مراقب باشد که واقعیتها قربانی مصلحتسازی نشوند. خبرنگار نهتنها بازتابدهنده اتفاقات بلکه تحلیلگر، هدایتگر و چشم جامعه است.
حشمتی در ادامه خطاب به نسل جوان گفت: اگر کسی میخواهد وارد این حرفه شود، باید بداند که خبرنگاری ویترین ندارد؛ پشتصحنهاش پر از مسئولیت، فشار، خطر و تلاش مداوم است و این مسیر فقط برای کسانی مناسب است که صداقت، صبر، جسارت و دغدغه اجتماعی دارند و اگر به دنبال شهرت هستند، بدانند که مسیر را اشتباه انتخاب کردهاند.
تجربههایی که هنوز در ذهنم ماندهاند
وی با اشاره به چند تجربه تأثیرگذار خود در مسیر خبرنگاری گفت: در یکی از گزارشهایم درباره کمبود آب در یک روستای شیروان، پس از انتشار، مسئولان ناچار به تأمین آب شرب منطقه شدند. وقتی مردم تماس گرفتند و تشکر کردند، آن لحظه را هیچوقت فراموش نمیکنم که حس میکنم خبرنگاریام معنا پیدا کرد.
حشمتی همچنان ادامه داد: اما یکی از ماندگارترین تجربههایم گزارشی درباره بخاریهای نفتی در مدارس یکی از روستاها بود که وضعیت ناایمن و خطرناک این سیستم گرمایشی را نشان دادم و بعد از پخش گزارش، استاندار وقت دستور فوری برای جمعآوری بخاریهای نفتی در مدارس استان را صادر کرد و این موضوع خیلی سریع اجرایی شد.
اتحاد خبرنگاران، سرمایه اجتماعی شیروان است
خبرنگار صدا و سیما نقش رسانه را در توسعه فرهنگی، سیاسی و اجتماعی بسیار تعیینکننده دانست و گفت: رسانه فقط ناقل خبر نیست، بلکه رسانه شکلدهنده فرهنگ، جهتدهنده افکار عمومی و شفافکننده روابط میان مردم و حاکمیت است، بنابراین وقتی خبررسانی درست انجام شود، جامعه توانمندتر و مسئولان پاسخگوتر میشوند، پس اگر میخواهیم جامعه آگاه و مطالبهگر داشته باشیم، باید رسانهها را حمایت و تقویت کنیم.
وی ادامه داد: نقطه قوت شیروان، اتحاد خبرنگاران آن است. ما رقابت نداریم، ما رفاقت داریم و در یک جبهه هستیم و این اتحاد، بزرگترین سرمایه اجتماعی رسانهای ماست و از طرفی اعتماد مردم با هیچ پستی قابلقیاس نیست.
خبرنگار رابط بین مردم و دستگاههاست
خبرنگار باسابقه دیگری در شهرستان شیروان در گفتگو با خبرنگار «عصر اترک» گفت: کارشناس ارشد جامعهشناسی دارم و حدود ۲۲ سال است که به حرفه خبرنگاری در شهرستان شیروان و استان خراسانشمالی مشغول هستم.
علی قدرتی ادامه داد: کارم را از سال ۱۳۸۲ با مدیرمسئولی نشریه دانشجویی در دانشگاه گیلان شروع کردم و در ادامه با روزنامه خراسان و سپس دو هفتهنامه شیروانشهر ادامه دادم و اکنون هم به عنوان مدیرمسئول و خبرنگار پایگاه خبری شیروانشهر فعالیت دارم.
وی افزود: تعریف خبرنگاری در عرف جامعه ما، یعنی واسطه بودن بین مردم و مسئولان و با انتقال نقاط قوت و ضعف جامعه به مسئولان و نیز انتقال پاسخ، عملکرد و اقدامات مسئولان به مطالبات مردم؛ اما در اصل خبرنگاری فراتر از این مقوله است.
خبرنگار از خوشحالی همشهریانش خوشحال میشود
قدرتی ادامه داد: خبرنگار میتواند چنان چشم بینای جامعه باشد که با دقت و تحقیق، علاوه بر پیگیری مسائل مختلف جامعه، روشنگری و آگاهیبخشی را سرلوحه کار خودش قرار بدهد.
مدیرمسئول پایگاه خبری شیروانشهر تصریح کرد: طی این سالها موارد زیادی بوده که پس از اطلاعرسانی رسانهها به نتیجه رسیده است که برای مثال میتوان به رسیدگی به حل مشکلات روستایی و شهری اشاره کرد که با پیگیریهای رسانه به نتیجه رسیده است.
قدرتی به ثمر نشستن کار یک خبرنگار را اینگونه توصیف کرد: طبیعتاً حس لذتبخشی دارد به طوری که با پیگیریها مشکلات مردمی و به نتیجه رسیدن آن حس غیر قابل توصیفی برای خبرنگار ثبت میشود که انرژی مضاعف برای ادامه مسیر خواهد بود.
خبرنگار باید فردی تحلیلگر و مستقل باشد
وی در رابطه با شاخصههای یک خبرنگار خوب، اظهار داشت: خبرنگار یک تعریف بیشتر ندارد و آن هم این است که خبرنگار فردی است که اخبار و رویدادهای جاری را جمعآوری، تحلیل و با رعایت صداقت به صورت عینی، دقیق و منصفانه به مخاطبان خود منتقل میکند.
قدرتی با اشاره به اینکه نداشتن وابستگی خبرنگاران به افراد، دستگاهها یا جناحهای سیاسی مهمترین انتظاری است که از یک خبرنگار میرود، گفت: قطعاً خبرنگاری که به هر یک از عوامل بالا وابسته باشد، به هیچ وجه نمیتواند در چارچوب منافع و خواستههای مردم حرکت کند.
وی تأکید کرد: از طرفی در کنار همه این عوامل باید به این نکته هم اشاره کرد که خبرنگاران از مظلومترین اقشار جامعه هستند و با اینکه همواره برای احقاق حق آحاد جامعه تلاش میکنند؛ اما خودشان در بسیاری از مواقع هنوز به حقوق اساسی مثل امنیت شغلی، بیمه، مسکن نرسیدهاند.
توسعه فرهنگی و اجتماعی در دست خبرنگاران است
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شیروان در ارتباط با جایگاه خبرنگاران در توسعه فرهنگی و اجتماعی اظهار کرد: خبرگزاریها و مطبوعات سهم بزرگی در معرفی دستاوردهای علمی، فرهنگی و هنری دارند و در همین راستا خبرنگاری به عنوان یک منبع اصلی اطلاعات، به مردم کمک میکند تا از مسائل روز جامعه، سیاست، اقتصاد و فرهنگ آگاه شوند که این آگاهی میتواند به درک بهتر و مشارکت فعالتر افراد در فرایندهای اجتماعی و فرهنگی باعث شود.
زهره بابایی افزود: موفقیتهای هر کشوری از حوزههای بسترِ اطلاعرسانی صحیح نشأت گرفته است، بنابراین خبرنگاری به عنوان یک ابزار قدرتمند در توسعه فرهنگی و اجتماعی؛ میتواند به ایجاد جامعهای آگاهتر، فعالتر و همبستهتر کمک کند.
وی در خصوص برنامهها و حمایتهایی که برای ارتقای حرفه خبرنگاری صورتگرفته، گفت: دورههای آموزشی و کارگاههای تخصصی به منظور ارتقای مهارتهای حرفهای، از جمله نوشتن، تحقیق و تولید محتوا از جمله برنامههای آموزشی است که توسط خانه مطبوعات استان در سالهای اخیر برگزار شده است.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شیروان بیان داشت: همچنین مسابقه منشور اخلاقی نیز با هدف ارتقا سواد رسانه در سال جاری در شیروان برگزار شد و تسهیلات تبصره ۱۸ برای مدیران پایگاههای خبری یکی از این حمایتها است.
آموزش خبرنگاران جدید امری مهم است
این مسئول در ارتباط با آموزش خبرنگاران جوان نیز افزود: فرهنگسازی و آموزش خبرنگاران جدید از اهمیت بالایی برخوردار است و میتواند به شکلهای مختلفی انجام شود که در سال جاری، برگزاری کارگاههای تخصصی توسط خبرنگاران حرفهای جهت تقویت مهارتهای عملی خبرنگاران جدید، کارآموزی و تجربه عملی فرصت کار در رسانههای معتبر به خبرنگاران جدید این امکان را میدهد که با فرایندهای واقعی خبرنگاری آشنا شوند و تحتنظر خبرنگاران باتجربه آموزش ببینند.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شیروان در پاسخ به سؤال اینکه با توجه به فضای پیچیده رسانهای امروز، چگونه اطمینان حاصل میکنید که خبرنگاران به اصول حرفهای پایبند باشند، تأکید کرد: با توجه به فضای مجازی پیچیده و چالشبرانگیز رسانهای امروز، حفظ اصول حرفهای در خبرنگاری اهمیت زیادی دارد.
وی ادامه داد: یکی از دغدغههای اصلی، فعالیت خبرنگاران آگاه به اصول حرفهای این حوزه بوده است از این رو آزمون منشور اخلاقی در شهرستان شیروان برگزار شد که آموزش مداوم و برگزاری دورههای آموزشی منظم در زمینه اصول اخلاقی، حقوقی و حرفهای خبرنگاری یکی از راهکارهاست.
حمایت از خبرنگار ضرورت دارد
بابایی در خصوص حمایت از خبرنگاران در شرایط سخت افزود: حمایت از خبرنگاران در شرایط سخت و چالشهای کاری از اهمیت بالایی برخوردار است؛ بنابراین در این راستا، برنامههایی مانند عضویت در صندوق اعتباری هنر و بیمه خبرنگاران و تسهیلات تبصره ۱۸ برای مدیران پایگاههای خبری در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشبینی شده است.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شیروان در پاسخ به اینکه چگونه میتوان جایگاه خبرنگاران را در جامعه بهتر و ارزشمندتر کرد، گفت: بهبود جایگاه خبرنگاران در جامعه و ارزشمندتر کردن این حرفه نیازمند اقداماتی چندجانبه و هماهنگ است از جمله ترویج آگاهی عمومی درباره اهمیت خبرنگاری و تأثیر آن بر شفافیت و آگاهی عمومی، ترویج فرهنگ احترام کار خبرنگاران و درک چالشها و خطرات آنها، تقویت آموزش و توانمندسازی، تقویت مهارتهای خبرنگاران و برگزاری کارگاههای عملی و تخصصی برای خبرنگاران به منظور بهبود مهارتهای گزارشگری و تحقیق از جمله این اقدامات است.
وی در ارتباط با برگزاری دورههای جدید برای خبرنگاران تصریح کرد: با توجه به اهمیت این موضوع در نظر داریم در سال جاری دورهها و کارگاههای آموزشی مناسب، بر حسب تقاضای مخاطبان برگزار کنیم که این دورهها و کارگاهها با انتخاب و مشورت خبرنگاران شهرستان و خانه مطبوعات استان با هدف تقویت مهارتها و دانش خبرنگاران اجرا خواهد شد.
فناوریهای نوین و رسانههای دیجیتال؛ فرصت طلایی برای ارتقای حرفه خبرنگاری در شیروان
بابایی درباره تحول خبرنگاری با وجود فناوری جدید و رسانههای دیجیتال اظهار داشت: با شناخت صحیح این تحولات و بهرهگیری از فرصتها و مقابله با چالشها، میتوان از این فناوریها برای ارتقای حرفه خبرنگاری استفاده کرد؛ زیرا که فناوریهای جدید و رسانههای دیجیتال نقش بسیار مهمی در تحول خبرنگاری ایفا کردهاند و این تغییرات بهسرعت در حال گسترش هستند.
وی ادامه داد: رسانههای دیجیتال به خبرنگاران این امکان را میدهند که اخبار را به سرعت منتشر کنند و بهروزرسانیهای فوری در مورد رویدادها ارائه دهند و کاربران نیز بهراحتی میتوانند به اخبار و اطلاعات دسترسی پیدا کنند که این باعث افزایش آگاهی عمومی میشود.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان شیروان خاطرنشان کرد: خبرنگاران میتوانند از محتواهای متنی، تصویری، ویدئویی و صوتی برای ارائه اخبار استفاده کنند که این به جذب مخاطبان بیشتر کمک میکند و این امکان را میدهد که با استفاده از ابزارهای بصری و تعاملی، داستانها را به شکلی جذابتر بیان کنند و از پلتفرمهای رسانههای اجتماعی برای ارتباط مستقیم با مخاطبان استفاده کنند، نظرات و بازخوردها را دریافت کنند و به سؤالات و دغدغههای آنها پاسخ دهند.
نتیجهگیری: خبرنگاری به عنوان یک رکن اساسی برای اطلاعرسانی صحیح و ارتقای سطح آگاهی جامعه، نقش بیبدیلی در توسعه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایفا میکند.
اتحاد و همکاری میان خبرنگاران، آموزش مستمر و پایبندی به اصول اخلاقی و حرفهای زمینهساز ارتقای کیفیت فعالیتهای رسانهای است و در شرایط کنونی که فضای رسانهای پیچیدهتر و فناوریهای نوین فرصتها و تهدیدهای جدیدی ایجاد کردهاند، تقویت مهارتها و بهرهگیری هوشمندانه از فناوریهای دیجیتال، کلید موفقیت خبرنگاران در انتقال سریع و دقیق اخبار به جامعه است.
حمایتهای قانونی و فرهنگی از خبرنگاران، به ویژه در مواجهه با چالشها و فشارهای کاری، باید بیش از پیش موردتوجه قرار گیرد تا این قشر زحمتکش بتواند با امنیت و اعتماد به نفس به ایفای نقش خود ادامه دهد و به عنوان صدای بیصدا و چشم بیدار جامعه، موجب پیشرفت و آبادانی منطقه شود.
تهیه و تنظیم گزارش: احسان حقبین
انتهای خبر/
لینک کوتاه خبر
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!